Wanda de Kanter: ‘We moeten kinderen “vaccineren” tegen tabaksepidemie’

14 januari 2021

De coronapandemie zorgt ervoor dat gezondheid en preventie zaken zijn geworden die de hele samenleving aangaan, zei Wanda de Kanter bij Op1. “We moeten zorgen dat kinderen niet meer beginnen met roken.”

De coronapandemie laat ons ervaren hoe belangrijk preventie is om ziekte te voorkomen. “Als je iedereen vaccineert krijg je straks geen corona meer. Dat is primaire preventie”, zei Wanda de Kanter in het NPO1-programma Op1. “Wij moeten zorgen dat kinderen ‘gevaccineerd’ worden tegen de tabaksepidemie.”

Longarts De Kanter zat bij Op1 aan tafel om uit te leggen waarom ze gestopt is met haar werk als longarts in het Antoni van Leeuwenhoek en voortaan al haar tijd inzet in de strijd tegen de tabaksindustrie. Het bijhouden van alle ontwikkelingen in de behandeling van longkanker, waarin de afgelopen jaren enorme vooruitgang is geboekt, was niet goed meer te combineren met al het preventiewerk, legde De Kanter uit. De coronacrisis gaf haar het laatste zetje om de stap te zetten.

Miljoenen mensen zijn kwetsbaar

“Door de coronacrisis wordt duidelijk dat veel meer mensen kwetsbaar zijn dan alleen de bewoners van verpleeghuizen. Miljoenen mensen kampen met hart- en vaatziekten en longaandoeningen door het roken. Alle maatregelen die nu genomen worden zijn bedoeld om die mensen te beschermen en te zorgen dat zij niet op de ic’s terechtkomen. Dat kan opeens allemaal. Maar daarmee is hun gezondheid nu wel een zaak geworden van de maatschappij als geheel.

“Tegelijkertijd rookt nog steeds 33 procent van de jongvolwassenen en steken nog altijd 75 kinderen per dag in Nederland hun eerste sigaret op. We weten dat twee van de drie daarvan een dagelijkse roker wordt. Dat komt doordat de tabaksindustrie haar sigaretten zo bewerkt dat ze extra verslavend zijn, waardoor kinderen al na één sigaret verslaafd kunnen raken.”

Meer aandacht voor primaire preventie

Het is, kortom, in het belang van ons allemaal, dat mensen gezonder worden en dat we als samenleving meer gaan inzetten op primaire preventie, stelt De Kanter. We moeten zorgen dat kinderen niet beginnen met roken. In de uitzending noemde zij verschillen maatregelen die kunnen helpen om dat voor elkaar te krijgen.

“Onze rechtszaken zijn heel belangrijk”, zei ze, verwijzend naar de zaak die nu bij het Europees Hof van Justitie in behandeling is. Het hof buigt zich over de vraag of de sjoemelsigaret in strijd is met de wet. De sjoemelsigaret is zo gemaakt dat testmachines een veel lagere uitstoot van schadelijke stoffen meten dan mensen in werkelijkheid binnenkrijgen.

“Als het hof inderdaad besluit dat sigaretten onwettig zijn, dan moeten alle filtersigaretten uit de handel worden genomen”, zegt De Kanter. “Daarnaast weten we ook dat het helpt om de prijs van tabak sterk te verhogen. Het nicotinegehalte in sigaretten verlagen maakt sigaretten minder verslavend. Een vergunningstelsel voor de verkoop van sigaretten zorgt dat ze niet meer overal te koop zijn. En verder moeten er emotionele, keiharde campagnes komen. En we moeten veel meer geld vrijmaken voor preventie. Ons hele zorgstelsel is nu gebaseerd op ziekte. Er komt pas geld vrij als iemand ziek is, terwijl het veel effectiever is om te voorkomen dat mensen ziek worden.”

sjoemelsigaret | preventie | tabaksontmoediging | rechtszaak