In 2014 en 2015 voerde Rookpreventie Jeugd een zaak tegen de Staat der Nederlanden om een einde te maken aan de structurele, veel te grote invloed van de tabakslobby op het antirookbeleid van de overheid. De eis: handhaving van artikel 5.3 van het WHO FCTC-verdrag.
Deze zaak draaide om artikel 5.3 van het Kaderverdrag inzake tabaksontmoediging (Framework Convention on Tobacco Control, FCTC) van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Dit verdrag stamt uit 2005 en is medeondertekend en geratificeerd door Nederland.
Artikel 5.3 bepaalt dat de overheid de tabakslobby geen enkele gelegenheid moet geven invloed uit te oefenen op de ontwikkeling van tabaksontmoedigingsbeleid. Kort gezegd moet de overheid de deur dicht houden voor de tabakslobby.
Veelvuldig contact met lobbyisten
Tot 2015 was dat geenszins het geval. Uit eigen onderzoek van Rookpreventie Jeugd bleek dat ambtenaren en kabinetsleden veelvuldig contact hadden met vertegenwoordigers van de tabaksindustrie, ook over maatregelen om het tabaksgebruik tegen te gaan.
De deur zit nu dicht
De vordering van Rookpreventie Jeugd werd uiteindelijk afgewezen, maar toen had de staatssecretaris van Volksgezondheid al wel een protocol voor overheidsdienaren opgesteld voor de omgang met de tabaksindustrie. Die richtlijn blijkt inmiddels behoorlijk effectief: tabakslobbyisten klagen dat ze er niet meer inkomen bij de overheid.
In de zaak van Stichting Rookpreventie Jeugd tegen de Staat over contacten van de overheid met de tabaksindustrie heeft de rechtbank in Den Haag de vordering van de stichting afgewezen. Niettemin is er door deze rechtszaak grote vooruitgang geboekt in de omgang van de overheid met de tabaksindustrie.
Stichting Rookpreventie Jeugd (SRPJ) is nog niet tevreden met de nadere regels die de regering heeft opgesteld voor haar omgang met de tabakslobby. In de notitie 'Verduidelijking invulling artikel 5.3 WHO-Kaderverdrag' die staatssecretaris Van Rijn (Volksgezondheid) gisteren naar de Eerste en Tweede Kamer stuurde bedient de overheid zich nog van te vage en multi-interpretable bewoordingen.
Het moet afgelopen zijn met het "gepolder" van de Nederlandse overheid met de tabaksindustrie. Dát is de inzet van de zaak die de rechtbank Den Haag maandag 28 september om 9:30 uur behandelt in een openbare zitting. De Stichting Rookpreventie Jeugd spande deze zaak een jaar geleden aan tegen de Staat.
Op 22 oktober 2014 heeft Stichting Rookpreventie Jeugd haar zaak de Staat der Nederlanden aangebracht bij de rechter. Wat zijn de eisen die in die zaak worden gesteld? Een overzicht in 10 punten.
Stichting Rookpreventie Jeugd daagt de Staat der Nederlanden voor de rechter om een einde te maken aan de structurele, veel te grote invloed van de tabakslobby op het anti-rookbeleid van de overheid.