Europees rapport laat zien dat Nederlandse tieners de weg naar tabak weten te vinden

23 november 2020

Uit het nieuwe Europese ESPAD-rapport blijkt dat slechts 5,3 procent van de 15- en 16-jarige Nederlandse scholieren dagelijks rookt. Maar daar zijn wel kanttekeningen bij te plaatsen. Een grotere groep rookt onregelmatig en ook dat is heel slecht voor de gezondheid.

Door de webredactie

“Nederlandse tiener qua roken bij braafste jongetjes van de Europese klas,” meldde RTL Nieuws twee weken geleden. Goed nieuws, vindt RTL, slechts 5,3 procent van de 15- en 16-jarigen rookt dagelijks. RTL baseert zich op het net uitgekomen European School Survey Project on Alcohol and Other Drugs (ESPAD) 2019 van het European Monitoring Center for Dugs and Drug Addiction. Voor dat rapport wordt iedere vier jaar gekeken naar de ervaring met en de perceptie over verslavende middelen die leerlingen in 35 Europese landen hebben. Er deden 100.000 scholieren aan mee. Uit het rapport blijkt inderdaad dat 5,3 procent van de Nederlandse tieners dagelijks rookt. Daarmee staat Nederland op de 30e plaats. Bulgarije is koploper met 22 procent en het gemiddelde ligt op 10 procent.

Inderdaad goed nieuws. Maar dat wil niet zeggen dat Nederland op zijn lauweren kan rusten. Er zijn namelijk een aantal kanttekeningen te plaatsen. Uit het rapport blijkt namelijk dat 9,3 procent van de tieners in de afgelopen dagen een e-sigaret heeft gebruikt. Ook zegt 13 procent in de afgelopen maand cannabis te hebben gebruikt. Nederland staat daarin zelfs op een gedeelde tweede plaats met Frankrijk.

Cannabis

Cannabis wordt vaak met tabak in een joint gerold en gerookt. Cannabisgebruikers krijgen dus ook tabaksrook binnen en kunnen net zo verslaafd raken als iemand die ‘zuivere’ tabak rookt. Bovendien verhoogt de kans op hart- en vaatziekten aanzienlijk als iemand af en toe een enkel sigaretje opsteekt. Ook de tieners die niet elke dag een sigaret opsteken of af en toe cannabis roken, lopen een groter risico op schadelijke gevolgen voor hun gezondheid, zo blijkt ook uit dit onderzoek.

“Bij de cijfers over roken is geen rekening gehouden met tabak in een joint,” zegt Karin Monshouwer van het Trimbos-instituut, die de Nederlandse bijdrage aan het EPSAD-rapport verzorgde. “Het gaat alleen om tabak in sigaretten en shagjes. Je kunt daar niet zomaar percentages van cannabisgebruikers bij optellen. Een deel van de cannabisgebruikers zal ook gewoon sigaretten/shag roken.”

Incidenteel roken

Uit het EPSAD-onderzoek blijkt dat 31 procent van de 15/16-jarigen zegt dat ze ooit (ten minste één keer in hun leven) gerookt hebben. Van alle ondervraagden rookte 15 procent nog in de afgelopen 4 weken (waarvan 5,3 procent dagelijks). Ook deze tieners lopen zoals gezegd een vergrote kans op schadelijke gevolgen voor hun gezondheid.

Verder zegt 63 procent van de Nederlandse tieners in het EPSAD-onderzoek dat het vrij makkelijk is om aan tabak te komen als ze dat zouden willen. En dat terwijl er een verkoopverbod aan jongeren onder de 18 jaar geldt. Tabak blijkt nog altijd makkelijk te krijgen te zijn, waardoor het ook makkelijk wordt om ermee te experimenteren. 

prevalentie | roken | tabaksverslaving | tieners en roken | jeugdroken | jongeren en roken | tabak