17 november 2020
Twee longpatiënten, Anne Marie van Veen en Lia Breed, deden in 2016 samen met Rookpreventie Jeugd aangifte tegen de tabaksindustrie, daarbij gesteund door strafrechtadvocaat Bénédicte Ficq. De aanklacht: Poging tot moord, doodslag, zware mishandeling en valsheid in geschrifte.
‘Ik kan deze strijd niet in m’n eentje voeren en eerlijk gezegd weet ik niet of ik er volgend jaar nog ben. Maar ik doe dit voor mijn kinderen en hoop dat iedereen mij wil helpen.’ Dat zei Anne Marie van Veen (destijds 43 jaar, moeder van vier kinderen en longkankerpatiënt) op 28 april 2016 in het tv-programma RTL Late Night. In die uitzending kondigde zij samen met strafrechtadvocaat Bénédicte Ficq aan dat zij een aangifte tegen de tabaksindustrie voorbereidden wegens levens- en mishandelingsdelicten en het opzettelijk benadelen van de gezondheid.
De aangifte werd op 29 september 2016 bij het Openbaar Ministerie ingeleverd. Een unieke zaak: het was wereldwijd voor het eerst dat de tabaksindustrie strafrechtelijk werd aangepakt. De aanklacht betrof poging tot moord, doodslag, zware mishandeling en valsheid in geschrifte aan het adres van een industrie die willens en wetens haar kankerverwekkende tabaksproducten extreem verslavend maakt. Daarbij komt dat sigaretten zo zijn aangepast dat de officiële meetmethode voor het gehalte aan teer, nicotine en koolmonoxide in sigaretten wordt gemanipuleerd. Rokers krijgen hierdoor veel meer gifstoffen binnen dan de wettelijk toegestane maximumhoeveelheden. Met recht kan gesproken worden van de 'sjoemelsigaret'.
Om zo veel mogelijk publieke steun te verwerven werd de grassroots-beweging Sick of Smoking opgetuigd. Uiteindelijk onderschreven meer dan 30.000 mensen de actie om de tabaksindustrie ter verantwoording te roepen. Gaandeweg sloten ook steeds meer organisaties zich bij de aangifte aan, waaronder ziekenhuizen, beroepsorganisaties van medici, het KWF en ook de gemeente Amsterdam.
Het Openbaar Ministerie zag na ampel beraad geen mogelijkheid om tot vervolging over te gaan. De eisers waren het daar niet mee eens en besloten in een artikel 12-procedure de rechter te vragen het OM alsnog op te dragen om de tabaksindustrie te vervolgen. Maar ook de rechtbank zag uiteindelijk geen grond daarvoor. De rechter zei met zoveel woorden dat de argumentatie van de eisers wel klopte, maar dat de oplossing bij de politiek moet worden gezocht.
Desondanks heeft deze rechtszaak heel veel publiciteit opgeleverd, ook internationaal, en enorm bijgedragen aan de bewustwording dat roken een verslaving is en geen vrije keuze van mensen. Ook de malafide praktijken van de tabaksindustrie en de principes van de sjoemelsigaret zijn door deze zaak zeer nadrukkelijk over het voetlicht gekomen.
De aangifte (29 september 2016)
Uitspraak Gerechtshof Den Haag (6 december 2018)
Steun Rookpreventie Jeugd bij het bereiken van deze doelen, maak een donatie over via onze donatie-pagina.
Het nieuws over de beslissing van het gerechtshof om geen vervolging van de tabaksindustrie te bevelen, is in binnen- en buitenland breed gedeeld. Tabaksfabrikant JTI reageerde met een opmerkelijke advertentie terwijl advocaat Bénédicte Ficq liet weten dat de tabaksindustrie nog niet van haar af is.
Lees meer...
Het gerechtshof Den Haag geeft het Openbaar Ministerie geen bevel tot strafrechtelijke vervolging van tabaksproducenten. Het hof voegt daaraan toe dat het niet aan de rechter, maar aan de wetgever is om het gesjoemel met sigaretten aan te pakken. Kortom, de overheid is aan zet.
Lees meer...
Het sepot van de aangiften tegen de tabaksindustrie heeft een golf aan publiciteit opgeleverd, die laat zien hoe serieus deze zaak inmiddels wordt genomen en hoezeer de maatschappelijke steun groeit om de tabaksindustrie een halt toe te roepen.
Lees meer...
Vanochtend maakte het Openbaar Ministerie bekend de aangiften tegen de tabaksindustrie te seponeren en niet tot vervolging over te gaan. De aangevers reageren strijdvaardig en kondigen aan via een artikel 12 procedure bij het gerechtshof het OM alsnog tot vervolging te willen dwingen.
Lees meer...
De lijst met organisaties die aangifte hebben gedaan tegen de vier in Nederland actieve tabaksproducenten groeit. TabakNee maakte een overzicht en zal eventuele nieuwe aangevers steeds aan deze lijst toevoegen.
Lees meer...
Ruim een jaar geleden deed advocaat Bénédicte Ficq namens twee longpatiënten en Stichting Rookpreventie Jeugd aangifte tegen de tabaksindustrie. Dit stuk geeft een overzicht van de aanloop naar die aangifte en de ontwikkelingen daarna tot 15 november 2017.
Lees meer...
‘Mijn nieuwe rol van aanklager voelde, gek genoeg, direct goed’, vertelde mr. Bénédicte Ficq op 28 oktober 2016 op het podium van TEDxAmsterdam Women. De advocate heeft recent namens twee ziek geworden rooksters en Stichting Rookpreventie Jeugd aangifte gedaan tegen de tabaksindustrie. Bij TEDx legde zij uit waarom. Lees haar integrale speech.
Lees meer...
Namens Stichting Rookpreventie Jeugd, longkankerpatiënte Anne Marie van Veen en COPD-patiënte Lia Breed heeft advocaat Bénédicte Ficq van het kantoor Meijering Van Kleef Ficq & Van der Werf vandaag bij het Openbaar Ministerie aangifte gedaan tegen vier tabaksfabrikanten die actief zijn in Nederland: Philip Morris International, British American Tobacco, Japan Tobacco International en Imperial Tobacco Benelux.
Lees meer...De partijen die aangifte hebben gedaan tegen de tabaksindustrie, willen dat Jan Wolter Wabeke zich terugtrekt als voorzitter van het gerechtshof dat de zaak behandelt. Als hij dat niet doet dan wordt hij gewraakt. Wabeke zou tijdens een privédinertje neerbuigend hebben gezegd dat roken ieders eigen verantwoordelijkheid is.
Lees meer op TabakNee
De beslissing van het hof in Den Haag om de tabaksindustrie niet te vervolgen is een teleurstelling, maar betekent niet dat de tabaksfabrikanten nooit voor de rechter zullen komen. Dat stelt Action on Smoking & Health in een reactie. ASH maakte speciaal voor ‘the Dutch case’ een informatieve video.
Lees meer op TabakNee
Lia Breed, aangeefster van het eerste uur in de strafzaak tegen de tabaksindustrie, is op zondag 3 februari overleden. Breed was COPD-patiënte en wilde voorkomen dat jongeren met roken beginnen, zodat ze niet net zo ziek zouden worden als zij. Ze is 68 jaar geworden.
Lees meer op TabakNee
Anne Marie van Veen, de initiatiefnemer van de aangifte tegen de tabaksindustrie, is afgelopen week op 46-jarige leeftijd overleden. Dinsdag is zij in besloten kring begraven. Tot het laatst toe heeft zij gestreden tegen de tabaksindustrie die haar op haar 15e verslaafd maakte.
Lees meer op TabakNee
Longarts Wanda de Kanter, voorzitter van de Stichting Rookpreventie Jeugd, en strafrechtadvocaat Bénédicte Ficq zijn door het maandblad Opzij uitgeroepen tot meest invloedrijke vrouwen van 2018. De twee zijn verkozen om hun niet aflatende strijd tegen de tabaksindustrie.
Lees meer op TabakNee
Rookpreventie Jeugd wil van roken geschiedenis maken door te zorgen dat kinderen niet beginnen met roken. De stichting probeert de politiek te bewegen de accijns op tabak sterk te verhogen en het aantal verkooppunten van tabak sterk te verminderen. Via de films van Rookalarm kweekt Rookpreventie Jeugd daarvoor draagvlak onder (groot)ouders van jonge kinderen. En via de website TabakNee stelt RPJ de abjecte praktijken van de tabakslobby aan de kaak.
Rookpreventie Jeugd is opgericht door de longartsen Wanda de Kanter (NKI/AVL) en Pauline Dekker (Rode Kruis Ziekenhuis).
De activiteiten van Rookpreventie Jeugd worden gefinancierd uit donaties en sponsorbijdragen. Wilt u ons steunen? Dat stellen wij zeer op prijs.
Doneer hier
U kunt ook uw donatie overmaken naar:
NL13 ABNA 0406 5598 21
t.n.v. Rookpreventie Jeugd
Amsterdam
KvK: 34333760
RSIN: 820635315
Rookpreventie Jeugd is geregistreerd als Algemeen Nut Beogende Instelling.
Om de twee weken versturen we een nieuwsbrief met het laatste nieuws van TabakNee. U kunt zich hieronder aanmelden voor de nieuwsbrief. We beloven plechtig: geen spam!
